سد قیز قلعهسی؛ گامی برای شکوفایی اقتصادی شمال غرب ایران
سد قیز قلعهسی یکی از پروژههای مهم زیرساختی در استان آذربایجان شرقی، شهرستان خداآفرین است. این سد بر روی رودخانه ارس و در نزدیکی شهر خمارلو قرار دارد و نقش مهمی در تأمین آب کشاورزی، شرب و کنترل سیلابهای منطقه ایفا میکند. در ادامه به بررسی اهداف، مشخصات فنی، تأثیرات زیستمحیطی و اهمیت اقتصادی این سد پرداختهایم.

اهداف ساخت سد قیز قلعهسی
- تأمین آب کشاورزی: سد قیز قلعهسی با تأمین آب لازم برای آبیاری حدود 74 هزار هکتار از اراضی کشاورزی، به افزایش تولیدات کشاورزی منطقه کمک میکند.
- تأمین آب شرب: آب این سد برای تأمین آب شرب شهرها و روستاهای اطراف استفاده میشود.
- کنترل سیلابها: نقش مهمی در کنترل و مهار سیلابهای فصلی دارد که به کاهش خسارات ناشی از سیلابها کمک میکند.
- توسعه گردشگری: ایجاد دریاچه پشت سد، منطقه را به یک جاذبه گردشگری تبدیل کرده است.
مشخصات فنی سد
- نوع سد: سد خاکی با هسته رسی
- ارتفاع: حدود 64 متر از پی
- طول تاج سد: حدود 275 متر
- ظرفیت مخزن: حدود 60 میلیون متر مکعب
- سطح زیر کشت: حدود 12 هزار هکتار

اهداف کلان پروژه
- حفظ و تثبیت حقوق ایران از منابع آب مرزی
- تنظیم دو میلیارد متر مکعب آب رود ارس در سال
- طراحی و اجرای کامل توسط شرکتها و مهندسان ایرانی
- ایجاد ظرفیت دو واحد نیروگاهی با تولید 270 گیگاوات ساعت در سال
- اشتغالزایی برای 40 هزار نفر
تأثیرات زیستمحیطی
سد قیز قلعهسی با ایجاد یک مخزن آب بزرگ، توانسته است تأثیرات مثبتی در کاهش فرسایش خاک و بهبود شرایط زیستمحیطی منطقه داشته باشد. با این حال، نیازمند مدیریت و پایش مستمر برای کاهش تأثیرات منفی احتمالی بر اکوسیستمهای طبیعی است.
اهمیت اقتصادی
این سد با تأمین آب مورد نیاز برای کشاورزی و صنایع مختلف، نقش مهمی در توسعه اقتصادی منطقه دارد. افزایش سطح زیر کشت و بهبود بهرهوری منابع آبی از دستاوردهای مهم این سد است.

نکات برجسته سد قیز قلعهسی
- اهمیت استراتژیک: یکی از مهمترین پروژههای زیرساختی استان آذربایجان شرقی.
- نماد فرهنگی و تاریخی: با توجه به موقعیت جغرافیایی و تاریخی، این سد به عنوان یک نماد فرهنگی و تاریخی نیز مورد توجه است.
- ویژگیهای ویژه: دسترسی آسان از طریق جادههای منطقهای و محلی و تاسیسات جانبی شامل یک نیروگاه برقآبی کوچک با ظرفیت تولید 2 مگاوات برق.
سد قیز قلعهسی با توجه به ویژگیها و اهداف متعدد خود، یکی از پروژههای موفق در زمینه مدیریت منابع آب در ایران محسوب میشود و به توسعه اقتصادی و زیستمحیطی شمال غرب کشور کمک شایانی کرده است.
3 دیدگاه